DE WEDEROPSTANDING VAN EVA PERÓN(25032003)
Argentinië is het enige land ter wereld
met een Peronistische partij. De partij
noemt zichzelf "Partido Justicialista"
dat vrij vertaald de "Partij van de
Rechtvaardigheid" betekent. De partij
maakt zich van oudsher sterk voor een rechtvaardiger
verdeling van de rijkdommen van het land.
Dat was 60 jaar geleden, bij de oprichting,
erg actueel omdat Argentinië toen een
grote verpauperde arbeidersklasse bezat
en vrijwel machteloze vakbonden. Oude journaalfilms,
type Polygoon bioscoopjournaal, tonen soms
een partij met fascistische trekjes. Strak
geregisseerde massabijeenkomsten en protestmarsen,
lange geschreeuwde toespraken, fakkeloptochten,
opgezweepte uitzinnige massa's. Angstaanjagende
beelden. "Mijn grootouders emigreerden
naar Argentinië om te ontsnappen aan
het fascisme in Italië en beleefden
toen bijna dezelfde nachtmerrie nog eens
met Perón" vertelde mijn collega
Fabián me eens.
De oude journaalbeelden tonen af en toe
een totaal tegenovergestelde kant, die van
een Peronisme met trekjes van een religieuze
sekte. De toespraken van de Peróns
vanaf het "balcón de discursos
- het balkon van de toespraken" van
het Casa Rosada tot een menigte op de Plaza
de Mayo lijken bij tijd en wijle verdacht
veel op Pauselijke toespraken vanuit het
raam van zijn werkkamer in het Vaticaan
tot een menigte op het Sint Pietersplein.
De in vervoering met witte zakdoekjes zwaaiende
vrouwen op de Plaza de Mayo doen niet onder
voor de witgekapte nonnetjes op het Sint
Pietersplein, die in vervoering naar de
woorden van hún Paus luisteren. Het
zoenen van de ring van de Paus en de hand
van Evita. Evita die even oud was als Jezus
toen ze stierf. De informele heiligverklaring
tot Santa Evita na haar dood. Zinnen uit
haar toespraken die nog steeds, alsof het
bijbelteksten zijn, worden geciteerd. Vergezocht?
De huidige verkiezingscampagne geeft af
en toe zelfs nieuw voedsel aan deze vergelijking.
Net zoals binnen de Christelijke kerken
al eeuwenlang het geval is, heerst er binnen
de Peronistische beweging een richtingenstrijd.
Voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen
op 27 april treden maar liefst drie officiële
kandidaten voor de partij in het krijt.
Alsof in Nederland het CDA of de PvdA met
drie aparte lijsten en drie verschillende
lijsttrekkers aan de verkiezingen zou deelnemen.
Nestór Kirchner is de voorkeurskandidaat
van het "oficialismo" de peronisten
die in de regering zitten en dat graag zo
willen houden. Carlos Menem is de leider
van het "Menenismo" de interne
oppositie. Adolfo Rodríguez Saá
"El Adolfo" wordt gesteund door
het peronistische vakvakbond CGT.Zijn variant
op het peronistische ideaal wordt "Adolfismo"
genoemd. Over fascistische trekjes gesproken.
Als kandidaat van de partij moet je "Peronistiser
dan de Peróns" zijn. Tijdens
een toespraak vergeten om regelmatig "Perón"
en "Evita" te noemen, is een doodzonde
die je politiek de kop kan kosten. Tegen
dit ijdel gebruik van hun namen zou eens
een soort Bond Tegen Het Vloeken moeten
worden opgericht. Ook op hun verkiezingsposters
moeten de kandidaten laten zien hoe innig
ze met Perón of Evita zijn verbonden.
Kirchner doet hier niet aan mee, dat kan
hem wel eens een hoop stemmen gaan kosten.
Misschien zelfs de overwinning. Menem heeft
een eenvoudige affiche waarop onder de foto
van de koppen van Perón en hemzelf
de woorden "Siempre con Perón
- altijd met Perón" staan. Rodríguez
Saá kondigt met grote aanplakbiljetten,
met daarop een stralende Perón, de
herdenking aan van de dertigste verjaardag
van de terugkeer van Péron uit ballingschap
én zijn desastreuze terugkeer als
president. Rodríguez Saá was
al eens een week president en bidt stilletjes
om het ook nog eens te mogen proberen. Daniel
Scioli, een paar weken geleden nog kandidaat
om de stadsregering van Buenos Aires te
gaan leiden, gebruikt een oude foto uit
1946 van Perón die zijn stem uitbrengt.
Ernaast staan de woorden "Vandaag net
zoals toen - Peronisme betekent werk en
knopen doorhakken." Kort geleden hakte
hijzelf de knoop door. Toch maar liever
kandidaat vice-president van Kirchner dan
in de stadsregering te gaan zitten. "Ik
ben een flexibele en pragmatische politicus"
zo verklaarde hij. Zijn tegenstanders noemen
hem een geweldige draaikont. Een terecht
verwijt waar Scioli niet al te zeer onder
gebukt gaat.
Rodríguez Saá, die volgens
de kenners weinig kans maakt om te worden
verkozen, voelt wel het allerbeste aan hoe
je peronistische politiek en religieuze
mystiek met elkaar moet mengen. Hij weet
dat er veel peronistische kiezers zijn die
op dezelfde manier op de terugkeer van Evita
Perón wachten, als veel gelovige
Christenen op de wederopstanding van Jezus
Christus. Zij het dat de peronistische gelovigen
stukken ongeduldiger zijn. Tweeduizend jaar
wachten vinden de meesten van hen een tikkeltje
aan de lange kant.
Op een verkiezingsaffiche verkondigt "El
Adolfo" dus niets minder dan de wederopstanding
van Evita! "Dit jaar kom ik terug om
de Republiek opnieuw op te stichten en om
te vechten tegen honger en armoede..
."
Wat er niet bij staat is dat deze blijde
gebeurtenis afhankelijk is van zijn verkiezing
tot president. Zo niet dan wordt de wederopstanding
van Evita Perón voorlopig nog even
uitgesteld. Als het tegenzit misschien zelfs
wel met tweeduizend jaar.
|