OP ONTDEKKINGSREIS IN ROTTERDAM – 16 – PARK MAASHAVEN – 5 (16042020)

Verder weer met de verkenning van wat in de visie van Francine Houben, toch niet zomaar de eerste de beste wat architectuur betreft, als het hart van de stad, van het Rotterdam van de toekomst, zou moeten worden gezien. Door het zo te bekijken kan ik die Kathedraal van Zuid en het pretpark dat daar maar niet van de grond komt tenminste enigszins verklaren: kathedralen werden in het verleden immers ook in het hart van de stad gebouwd en duurde de bouw ervan niet eindeloos? Vanaf de Doklaan en het Maastunnelplein loopt de Brielselaan bijna twee kilometer lang parallel aan dat nieuwe imaginaire stadshart tot aan de Maashaven Oostzijde, 't is een laan die het woord niet waard is. Aan de ene kant de woningen van de Tarwewijk, in het midden een dijk, aan kant van het water de flink uit de kluiten gewassen bedrijfsgebouwen met aan het begin en het einde van de laan de enorme graansilos. Ik herinner me nog dat die dijk, of Dijkring 17 Ijsselmonde zoals die officieel heet, er niet lag, dat er nog vrachttreinen reden en het Moordenaartje, de tram van de RTM – de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij - naar Voorne-Putten. Allemaal verdwenen. Nu ligt er dus een dijk die moet voorkomen dat bij een volgende ramp à la 1953 Rotterdam-Zuid onder water komt te staan, de watersnoodramp die tot mijn vroegste herinneringen behoort. Wij woonden nog niet zo lang in Arnhem, mijn vader was op 31 januari jarig, een zaterdag. De ouders van mijn moeder waren er, de zijne waren al voor de oorlog overleden. Het was koud, we hadden een kolenkachel die 's ochtends vroeg opgepookt moest worden, centrale verwarming was er slechts voor hen die er toch al warmpjes bijzaten. Mijn moeder en grootmoeder sliepen in het ouderlijk bed, de kinderen in hun eigen bed, mijn vader en grootvader in de luie stoel in de woonkamer. Na op zondag 1 februari wakker te zijn geworden, trof ik mijn vader en grootvader aan de radio gekluisterd, televisie was zeldzaam, de beelden van wat daar werd bericht zagen we pas de aan het einde van de volgende dag in de krant. Grote ontreddering staat me bij, waar ik als jongetje van nog geen 7 jaar niet al te veel van begreep.

Als ik op de hoek bij de vuilverbranding de laan oploop, borrelt uit het niets het beeld op dat er daar aan de overkant, op het Maastunnelplein, een remise was van de RET, het Rotterdamse openbaar vervoerbedrijf. Die remise moet ergens aan het begin van de jaren 70 van de vorige eeuw zijn gesloopt om plaats te maken voor anonieme sociale woningbouw. Twee jaar geleden zijn er op de hoek ernaast op zijgevel van een flatgebouw de laatste regels van het gedicht “Rotterdam aan de meter” van Rieneke Grobben geschilderd, de dichteres die steevast in het roze gekleed was. Het is geen traditioneel gedicht met rijmende regels of in de vorm van een sonnet of limmerick, maar een opsomming van nogal wat platte Rotterdamse uitdrukkingen die ze op een lange rol papier had geschreven en daar vanaf voordroeg. Hoewel te lang, heeft het qua vorm wel iets weg van een SMS-gedicht met aan het einde de woorden die op de gevel staan: Koningin van de Maas. Rotterdam de stad van de bruggen, de tunnel, de schepen, de kades, de havens, de kranen, de Kuip en geen woorden maar daden. Afijn, laat ie fijn zijn. Een aantal woorden zijn ter ere van de dichteres roze gekleurd. Hoewel ik betwijfel of het de buurtbewoners, velen met een migratieachtergrond, aanspreekt, word ik door nostalgie overvallen. Dat komt vooral omdat ik hier vandaan bijna kan zien waar ik mijn laatste schooljaar op de lagere school heb gezeten en nu ik toch in de buurt ben....... het schoolgebouw staat er nog en het is zowaar nog altijd een protestants-christelijke basisschool. Toen mijn ouders in het voorjaar van 1957 van de Arnhemse bosrand naar Rotterdam verhuisden, moest ik nog een maand of twee naar de 5e klas die les kreeg in de dependance ruim een kilometer verderop aan de Gaesbeekstraat. De weg er naartoe is aan de linkerkant totaal veranderd, alles wat er in mijn jeugd stond is gesloopt en er is nieuwbouw voor in de plaats gekomen. Die dependance met de gevelsteen van toen SCHOOL voor GLO – Gewoon Lager Onderwijs - boven de ingang is er nog, glashandel van Leeuwen en bioscoop de Harmonie, die ik uit mijn schoolbank kon zien, zijn verdwenen. Vooral die bioscoop was spannend omdat iedere week opnieuw de nieuwe film werd aangekondigd door op de gevel een enorm kleurig “schilderij” van Atelier Leo Mineur aan te brengen dat die film aanprees. Iets dat ik tot dan toe niet eerder had gezien, dit hoorde allemaal bij mijn kennismaking met het leven in de grote stad. De naam Harmonie leeft voort in de nieuwe seniorenflat schuin tegenover het speelplein, de bewoners daarvan zijn waarschijnlijk de enige buurtbewoners die nog weten wat de Gaesbeekstraat en de Harmonie met elkaar te maken hebben.

wordt vervolgd